Хүн төрөлхтний соёл иргэншлийн ууган голомт Нангиадуудын түүх арвин шигээ, эгзэгтэй эргэлт, эргэлзээтэй мөчлөгөөр баян билээ.
БНХАУ байгуулагдсаны 50 жилийн ойг барууны хэвлэлд “2000 жилийн түүхтэй орны 50 жилийн ой” хэмээн егөөдөн нэрлэж байлаа.
Хятад судлаач, түүхч Тимоти Брүүк Хятад орны эдүгээгийн өнгө төрх, Үндэсний философи нь бүрэлдсэн цаг мөчийг арай өөрөөр хардаг судлаачдын нэг юм.
Тэрээр, жинхэнэ Хятад улс байгуулагдсан цаг үе нь МЭӨ III зуун бус, харин Монгол ертөнцөд залгиулсан XIII зуунаас эхтэй гэжээ. Тодруулбал, Чингис хаанаас эхтэй Монголын байлдан дагуулал Хятад оронд асар гүн нөлөө үзүүлж, уг орныг хуучны хэлбэр загвараас нь салган Эзэнт гүрэн болгон хувиргасан түүхэн үнэнийг дэлхий нийтэд энэхүү бүтээлээрээ харуулжээ.
Тархай, салангид өмнөд Сүнг хойт хятадтай нэгтгэн Бээжинг нийслэл болгосон төдийгөөр Хубилай хааны үйл хэрэг хязгаарлагдахгүй гэж тэрээр үздэг. Газар зүйн нэг хил хязгаарт хамтдаа багтах нэг хэрэг. Харин нийтлэг үнэт зүйлтэй Үндэстэн болно гэдэг огоот өөр. Тэгвэл Хубилай хаан яаж Хятадыг “бүтээсэн” бол гэдэг сонирхолтой асуултын хариуг хамтдаа эрцгээе.